Hoe wil jij ouder worden? Levenslopers jagen gesprek aan tijdens 4Daagse

Hoe haal jij de finish? Op je gympen of achter een rollator? Met deze prikkelende opdruk waren de Levenslopers in hun gele T-shirts tijdens de 4Daagse opvallend aanwezig. Iedere dag op een andere locatie van één van de 14 samenwerkingspartners van Netwerk Nonna. Zelfs tijdens de uitzendingen van Het gevoel van de Vierdaagse op NPO 1 kwamen zij voorbij.

De Levenslopers zijn met tientallen mensen van alle leeftijden in gesprek gegaan. Samen hebben zij duizenden frisgroene appeltjes (Granny’s) voor de dorst uitgedeeld. Een voorzichtige eerste conclusie is dat veel mensen zich realiseren dat zij een onzekere toekomst tegemoet gaan als het om zorg gaat. Sommigen denken erover na. Of praten erover met hun naasten. Maar concrete plannen of acties? Die hebben ze nog zelden. Het gesprek over dit urgente thema is en blijft belangrijk. Want we zijn allemaal Levenslopers. En ieder van ons haalt de finish.

Dit initiatief van Netwerk Nonna sluit aan bij de campagne Praat Vandaag Over Morgen – Initiatief van ActiZ

Een jaar lang ontmoeten zij en andere verpleegkundigen uit het hele land elkaar op meerdere momenten. En leren van en met elkaar, onder leiding van een procesbegeleider, over uiteenlopende onderwerpen, zoals de historie van het vak, financiën en verpleegkundig leiderschap. Aan de hand van een individuele leervraag, en met ondersteuning van een coach, werken zij daarnaast ieder aan eigen leerdoelen. Ook werken de verpleegkundigen samen aan een groepsproject, gericht op imagoverbetering van de verpleegkundige in de intramurale ouderenzorg.

Onderdeel van het traject zijn ook meerdere werkbezoeken, aan bijvoorbeeld de Tweede Kamer en ZonMw. En een gespreksavond in het academiegebouw in Utrecht eerder dit jaar. Daar spraken de ambassadeurs in spe, samen met bestuurders en coaches met V&VN voorzitter Bianca Buurman, over het belang van het vak. In oktober ronden Geertje en Ayessa hun ambassadeurstraject af.

#werkenbijdewaalboog.

 In Nederland leven ongeveer 14.000 tot 17.000 mensen met de diagnose dementie op jonge leeftijd, zo’n 5-6 procent van het totaal aantal mensen met dementie. We spreken van jong als de ziekteverschijnselen starten voor het 65e levensjaar. Dementie in een vroege levensfase brengt specifieke problemen met zich mee, op het gebied van relaties, gezin en werk, maar ook in de toegang tot passende professionele zorg en ondersteuning.

Samenwerking
De Waalboog is verheugd met de aanstelling van Christian Bakker. Met zijn aanstelling krijgt het onderzoek naar dementie op jonge leeftijd een positieve impuls. Dementie op jonge leeftijd is een van de drie specialistische doelgroepen van De Waalboog. Op verschillende manieren werkt De Waalboog manieren samen met Christian Bakker. Bakker is een van de trekkers van YOD-included, een groot onderzoeksprogramma van dementie op jonge leeftijd. De Waalboog maakt hier deel vanuit.  Ook werkt Bakker samen met GZ-psycholoog Elly Prins aan de methodiek Focussen, die door De Waalboog is ontwikkeld.

Leeropdracht
Christian Bakker richt zich vanuit zijn leeropdracht op de doelgroep dementie op jonge leeftijd. Zijn leerstoel wordt gefinancierd door het Kenniscentrum Dementie op Jonge Leeftijd en inhoudelijk ondersteund door Alzheimer Nederland, die hiermee meer aandacht willen vestigen op de zorg en ondersteuning van deze bijzondere doelgroep. De mede door Bakker opgestelde Wetenschapsagenda Dementie op Jonge Leeftijd focust op verschillende pijlers van dementie op jonge leeftijd, waaronder onderzoek naar de ontstaansmechanismen en preventie. Bakker zelf richt zich in het bijzonder op de verbetering van de zorg en ondersteuning in de periode na de diagnose, en hoe deze het beste kan worden georganiseerd.

Drie onderzoekslijnen
Dit doet Bakker binnen drie onderzoekslijnen, met elk een eigen focus. Allereerst onderzoekt hij persoonsgerichte interventies gericht op de ondersteuning van jonge mensen met dementie zelf om een balans te vinden of te behouden in het leven met dementie. Bakker: ‘We kijken hierbij bijvoorbeeld hoe iemand kan blijven deelnemen aan het arbeidsproces, de behandeling van de gedragsmatige symptomen van de dementie of hoe iemand te ondersteunen bij het vinden van een passende en zinvolle daginvulling. Bestaande interventies zijn vooral ontwikkeld met de wensen en behoeften van ouderen in het achterhoofd en sluiten niet aan bij wat bij dementie op jonge leeftijd nodig is.’

Daarnaast onderzoekt Bakker manieren waarop tijdens de verschillende fasen van het zorgtraject gezinsleden zo goed mogelijk toegerust kunnen worden om passende ondersteuning te bieden aan de persoon met dementie op jonge leeftijd. ‘Hierbij kijken we naar thema’s als zorggebruik en ervaringen hiermee, proactieve zorgplanning en gezamenlijke besluitvorming in een gezinscontext en de ontwikkeling van aandoening specifieke interventies’, aldus Bakker.

Tot slot richt Bakker zich op de organisatie van de gezondheidszorg voor deze doelgroep: ‘Dementie op jonge leeftijd komt weinig voor en vraagt specialistische zorg die je eigenlijk alleen kunt bieden vanuit centra die expertise hierin hebben opgebouwd. Daardoor heeft niet iedereen toegang tot passende zorg en ondersteuning. Dat zou wel moeten. Daarom is onderzoek gericht op de ontwikkeling van netwerkzorg belangrijk. Met meer samenwerking in de regio kan de juiste expertise zo dicht mogelijk bij de mensen worden gebracht.’

Loopbaan
Christian Bakker studeerde Psychologie aan de Universiteit Leiden, waarna hij in 2013 promoveerde aan de Radboud Universiteit op onderzoek naar dementie op jonge leeftijd (titel proefschrift: “Young-onset Dementia, care needs & service use”). Daarna trad hij in dienst van het Radboudumc als senior onderzoeker en programmaleider Dementie op jonge leeftijd. Ook werkt hij als psycholoog binnen het Expertisecentrum Dementie op jonge leeftijd van zorgorganisatie Groenhuysen. Bakker is bestuurslid van het Kenniscentrum Dementie op Jonge Leeftijd met als aandachtsveld ‘verbinding praktijk en wetenschap’ en voorzitter van de wetenschappelijke raad van het kenniscentrum. Bakker is verbonden aan de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde van het Radboudumc en Universitair Kennisnetwerk Ouderenzorg Nijmegen (UKON). Bakkers benoeming tot bijzonder hoogleraar gaat in per 1 juli 2024, voor een periode van drie jaar.

Als bestuurder had ik de eer om woensdag 29 mei een dag mee te lopen op locatie De Honinghoeve. Dit was een zeer afwisselende, inspirerende en leerzame ervaring. Ik nam deel aan verschillende overlegvormen en activiteiten. Hierdoor kreeg ik een goed inzicht in de dagelijkse gang van zaken en de grote betrokkenheid van het team en de bewoners.

Overleg met teamcoaches

Mijn dag op De Honinghoeve begon met een overleg over de bedrijfsvoering met de teamcoaches. Het was erg bemoedigend om te zien dat er goede stappen worden gezet om de roosters, bezetting en financiën te optimaliseren. De teamcoaches deelden hun vooruitgang en de uitdagingen die ze tegenkomen, wat leidde tot vruchtbare discussies en nog meer ideeën voor verdere verbeteringen.

Multidisciplinair Overleg (MDO)

Vervolgens woonde ik een multidisciplinair overleg bij. Hier was ik erg onder de indruk van de grote deskundigheid van de professionals. Het overleg betrof een complexe woon-zorgsituatie van een echtpaar waarbij de dochter, de wijkverpleegkundige en de zorgtrajectbegeleider aanwezig was. De professionals werkten met veel respect en in nauwe afstemming met de familie om vervolgstappen te overwegen. Dit getuigde van een diepgaande zorg en betrokkenheid bij het welbevinden van zowel de bewoners als hun families.

Wandeling met bewoners 

Na het MDO maakte ik een wandeling met een groep bewoners die goed ter been zijn, samen met de bewegingstherapeut. Dit was een aangename en verfrissende ervaring. Het belang van beweging en fysieke activiteit voor de bewoners werd duidelijk, evenals de positieve invloed hiervan op hun welbevinden en de sociale interactie onder het genot van een kopje koffie.
Daarna door naar een kort bezoek aan de bingo-activiteit. Dit gaf een kijkje in de recreatieve activiteiten die De Honinghoeve organiseert. De sfeer was levendig en het was duidelijk dat de bewoners veel plezier beleven aan deze sociale bijeenkomsten.

Overleg met de bewonersraad

De dag werd afgesloten met een overleg met de bewonersraad, onder de bezielende aanvoering van Toos Smulders. Dit overleg gaf een goed beeld van de betrokkenheid van de bewoners bij de besluitvorming en de dagelijkse gang van zaken binnen De Honinghoeve. De input en suggesties van de bewoners werden serieus genomen, wat bijdraagt aan een gevoel van gemeenschap en medezeggenschap.

Waardering

Het bezoek aan De Honinghoeve was voor mij zeer waardevol en leerzaam. Ik heb genoten van de diverse activiteiten en overleggen. Het heeft me een nog diepere waardering gegeven voor de inspanningen van het team en de betrokkenheid van de bewoners. Ik wil iedereen bedanken voor het warme welkom en de openheid tijdens mijn bezoek. Dit kijkje in de keuken van De Honinghoeve heeft me geïnspireerd en gemotiveerd om de ingezette positieve ontwikkelingen voort te zetten.

Dank aan iedereen bij De Honinghoeve!

Rita Arts